آفتاب مهربانی

1- چرا صفر را صفر نامیده اند؟
در نامگذاری این ماه، دو وجه ذکر کرده ‏اند:
1. از «صُفْرَة (زردی)» گرفته شده؛ زیرا زمان انتخاب نام، مقارن فصل پاییز و زردی برگ درختان بوده است.
2.از «صِفْر (خالی)» گرفته شده؛ زیرا مردم پس از پایان ماه‏های حرام، رهسپار جنگ می‏ شدند و شهرها خالی می‏ شد. 

2- آیا صفر نحس است؟

ايام، ذاتاً سعد و نحس ندارد مگر به خاطر حوادثي که در آن واقع‌شده، لذا به اين دليل که در ماه صفر سه تن از معصومين (ع) چشم از جهان بسته‌اند و مشکلاتي که براي اسراي کربلا پيش آمد، همچنين چون ماه حرام تمام می‌شده و دوباره جنگ و نزاع در بين قبايل عرب صورت می‌گرفته، ممکن است عنوان نحس به خود گرفته باشد، به‌هرحال می‌توان تأثیر آن‌ها را با صدقه و دعا حل کرد.هیچ دلیل روایی بر نحوست ماه صفر وجود ندارد.  اعتقاد به شوم و نحس بودن صفر به سبب ارتباط دادن برخی حوادث پیش آمده در این ماه باشد.

3- آیابرای اثبات نحوست صفر میتوان به این حدیث پیامبر صلی الله علیه و اله «من بشرنی بخروج الصفر بشرته بالجنه کسی که مرا به تمام شدن ماه صفر مژده دهد، او را به بهشت بشارت می دهم.» استناد کرد؟

 این روایت منتسب به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در هیچ منبع معتبر روایی نیامده است؛ حتی برخی از نویسندگان که این سخن را ذکر کرده‌اند هیچ سندی برای آن نقل ننموده اند

4-  چرا برای اثبات نحوست صفر نمیتوان به این  حدیث  پیامبر صلی الله علیه و اله «مَنْ بَشَّرَنِي بِخُرُوجِ آذَارَ فَلَهُ الْجَنَّة»هر کسی به من خبر دهد ماه آذار تمام شده است اهل بهشت است». استناد کرد؟

حدیث مزبور در منابع معتبر شیعه نقل شده است؛  اما مربوط به ماجرایی است که این جمله «مَنْ بَشَّرَنِي بِخُرُوجِ آذَارَ فَلَهُ الْجَنَّة» تنها بخشی از کلام پیامبر صلی الله علیه واله است همچنین هیچ ارتباطی بین ماه صفر و  ماه آذار وجود ندارد. شیخ صدوق متن کامل حدیث به همراه ماجرایی که اتفاق افتاده است را چنین ذکر می‌کند:

ابن عبّاس می‌گويد: روزى پيغمبر صلى اللَّه عليه و آله با اصحاب خود در مسجد قبا نشسته بود و به آنان فرمود: «نخستين شخصى كه اكنون بر شما وارد می‌شود از اهل بهشت است»، برخی افراد چون اين سخن را شنيدند، برخاسته و بيرون رفتند و هر يك از آنان قصد داشت كه سريعتر برگردند و به سبب این خبر از بهشتیان باشند. پيامبر صلى اللَّه عليه و آله متوجه شد و به آنان که باقی مانده بودند فرمود: «اکنون چند نفر بر شما وارد میشوند كه هر یک از دیگری سبقت می جوید؛ از میان آنها، هر کسی به من خبر دهد که ماه آذار، تمام می شود اهل بهشت است».  آنان كه بيرون رفته بودند بازگشتند و أبو ذر نيز همراهشان بود، حضرت به آنها فرمود: «ما اكنون در كدام يك از ماه‌هاى رومى هستیم؟»

أبوذر پاسخ داد: يا رسول اللَّه «آذار» به پايان رسيده است. پيامبر صلى اللَّه عليه و آله فرمود: «اى أبوذر این را میدانستم، اما دوست داشتم که امتم بدانند تو از اهل بهشت هستی … .»

همان گونه که از متن کامل حدیث مشخص است  مقصود اصلی رسول الله صلی الله علیه و آله بیان جایگاه بهشتی ابوذر بود نه مشخص کردن ابتدا یا انتها و نحوست ماه . و اساسا «آذار» ماه قمری نیست و هیچ ارتباطی با ماه صفر پیدا نمیکند

5- چرا در مفاتیح الجنان دعا برای رفع نحوست صفر آمده است؟

شیخ عباس قمی هم با آن که بحث نحوست ماه صفر را نقل نموده، اما آن را مستند به هیچ روایتی نکرده است و چه بسا خود ایشان نیز اطمینان به نحوست این ماه ندارد بلکه از باب احتیاط دعایی را نقل می‌کند و چنین می‌نویسد: «بدان که این ماه (صفر) معروف به نحوست است و برای رفع نحوست هیچ چیز بهتر از صدقه و دعا و استعاذه وارد نیست و اگر کسی خواهد که محفوظ ماند از بلاهای نازله در این ماه، در هر روز ده مرتبه بخواند، چنان که محدث فیض و غیره فرموده اند: یا شَدیدَ الْقُوی‏ وَ یا شَدیدَ الْمِحالِ یا عَزیزُ یا عَزیزُ یا عَزیزُ ذَلَّتْ بِعَظَمَتِکَ جَمیعُ خَلْقِکَ فَاکْفِنی‏ شَرَّ خَلْقِکَ یا مُحْسِنُ یا مُجْمِلُ یا مُنْعِمُ یا مُفْضِلُ یا لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ سُبْحانَکَ اِنّی‏ کُنْتُ مِنَ الظَّالِمینَ فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَنَجَّیْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَکَذلِکَ نُنْجِی الْمُؤْمِنینَ وَصَلَّی اللَّهُ عَلی‏ مُحَمَّدٍ وَ الِهِ‏ الطَّیِّبینَ الطَّاهِرینَ». قطعاخواندن این  دعا ها درهر زمانی در حفظ انسان از بلاها تاثیر دارد وثواب بسیاری بر آن مرتب است و شایسته است انسان همواره با آنها مانوس باشد 

 6- آیا میتوان در ماه صفر عقد و عروسی کرد؟

 مجرد انجام عقد در ایام عزاداری فی نفسه منعی ندارد، ولی برگزاری مجالس جشن و انجام کارهایی که موجب هتک و بیحرمتی گردد، در خصوص ایام عزا جایز نبوده و حرام است.